Nieuwe regels

 

large_naam_nieuweregels.png Burgerlijk wetboek vanaf 1 juni 2014 Burgerlijk wetboek vanaf 1 juni 2014

1. Artikel 335 §1 Burgerlijk wetboek:

Het kind wiens afstamming van vaderszijde en afstamming van moederszijde tegelijkertijd komen vast te staan draagt ofwel de naam van zijn vader, ofwel de naam van zijn moeder, ofwel één die samengesteld is uit hun twee namen, in de door hen gekozen volgorde met niet meer dan één naam voor elk van hen. De ouders kiezen de naam van het kind op het ogenblik van de aangifte van de geboorte. De ambtenaar van de burgerlijke stand neemt akte van deze keuze.
_[wijziging vanaf 1 januari 2017:]
In geval van onenigheid of bij afwezigheid van keuze, draagt het kind de naam van de vader. In geval van onenigheid draagt het kind de naam van de vader en de naam van de moeder naast elkaar in alfabetische volgorde met niet meer dan één naam voor elk van hen. Wanneer de vader en de moeder, of een van hen, een dubbele naam dragen, kiest de betrokkene het deel van de naam dat aan het kind wordt doorgegeven. Bij afwezigheid van keuze wordt het deel van de dubbele naam dat wordt doorgegeven bepaald op basis van de alfabetische volgorde.
De weigering om een keuze te maken wordt beschouwd als een geval van onenigheid.
Indien de ouders samen de geboorte van het kind aangeven, stelt de ambtenaar van de burgerlijke stand, overeenkomstig het tweede lid, de door de ouders gekozen naam of de onenigheid tussen de ouders, vast.
Indien een ouder alleen de geboorte van het kind aangeeft, geeft deze de door de ouders gekozen naam of de onenigheid tussen de ouders aan de ambtenaar van de burgerlijke stand(ABS) aan.

Bij de geboorteaangifte kiezen de ouders de naam of geven aan dat er onenigheid is en er geen keuze gemaakt werd door hen. De ambtenaar van de burgerlijke stand neemt de keuze van de ouders op in de akte.

De ouders kunnen op volgende manier kiezen:

  • Door samen de aangifte te doen en hun keuze mee te delen aan de ABS.
  • De moeder of de vader doet de aangifte alleen en deelt de keuze van beide ouders mee aan de ABS.
  • De aangever bezorgt een 'verklaring naamkeuze' waarin de ouders schriftelijk hun keuze maken aan de ABS bij de aangifte.

De omzendbrief schrijft voor om in de eerste twee gevallen de aangever(s) te laten tekenen op de minuut van de geboorteakte waarop duidelijk de keuze van de naam vermeld wordt.

Een eventuele verklaring naamkeuze en de minuut van de geboorteakte worden in het administratief dossier bewaard.

Deze keuze kan zijn:

  • De naam van de moeder
  • De naam van de vader
  • Een deel van de naam van de moeder en een deel van de naam van de vader in een door hen te kiezen volgorde
  • (indien er onenigheid is tussen de ouders) de aangever(s) maakt melding dat er onenigheid is over de keuze van de naam

Bij onenigheid krijgt het kind de dubbele naam van moeder en vader in alfabetische volgorde.
Elke ouder kan in dit geval het deel van zijn naam kiezen dat hij of zij doorgeeft aan het kind. Als een ouder geen keuze maakt over welk deel hij of zij wil doorgeven aan het kind, dan krijgt het kind het deel van de naam van die ouder in alfabetische volgorde.

Afwezigheid van keuze kan zijn:

  • de aangever(s) meldt dat er onenigheid is
  • de aangever(s) kiest een ongeldige naam

Voorbeelden

  1. Keuze door ouders bij de aangifte
    • Moeder Jansen (Belg)
    • Vader Gonzales Ramirez (Belg)
    • De ouders doen samen aangifte en kiezen een van volgende namen: 'Jansen', 'Gonzales Ramirez', 'Jansen Gonzales Ramirez', 'Gonzales Ramirez Jansen'
  2. Keuze door een ouder bij de aangifte
    • Moeder Peeters (Belg)
    • Vader Abdali (Belg)
    • De vader doet de aangifte en kiest uit naam van beide de ouders een van volgende namen: 'Peeters', 'Abdali', 'Peeters Abdali' of 'Abdali Peeters'
  3. Afwezigheid van keuze
    • Moeder Jansen Govaerts (Belg met zelf een dubbele naam)
    • Vader Gonzales Ramirez (Spanjaard)
    • De ouders doen samen aangifte en melden dat er onenigheid is.
    • Het kind krijgt de naam in alfabetische volgorde met een deel van elk.
    • De moeder kiest 'Jansen' als deel om door te geven aan het kind.
    • De vader kiest 'Ramirez' als deel om door te geven aan het kind.
    • Het kind krijgt de naam 'Jansen Ramirez'
  4. Afwezigheid van keuze
    • Moeder Jansen Govaerts (Belg met zelf en dubbele naam)
    • Vader Gonzales Ramirez (Spanjaard)
    • De ouders doen samen aangifte en melden dat er onenigheid is.
    • Het kind krijgt de naam in alfabetische volgorde met een deel van elk.
    • De moeder kiest geen deel om door te geven aan het kind.
    • De vader kiest geen deel om door te geven aan het kind.
    • Het kind krijgt de naam 'Gonzales Govaerts'
  5. Afwezigheid van keuze
    • Moeder Jansen Govaerts (Belg met zelf en dubbele naam)
    • Vader Gonzales Ramirez (Spanjaard)
    • De vader doet de aangifte en meldt dat er onenigheid is.
    • Het kind krijgt de naam in alfabetische volgorde met een deel van elk.
    • De moeder kiest 'Jansen' als deel om door te geven aan het kind.
    • De vader kiest 'Ramirez' als deel om door te geven aan het kind.
    • Het kind krijgt de naam 'Jansen Ramirez'
  6. Ongeldige keuze
    • Moeder Jansen Govaerts (Belg met zelf en dubbele naam)
    • Vader Da Silva Pinto Cabrita (Portugees)
    • De ouders kiezen Da Silva Jansen Pinto als naam - dit is een ongeldige keuze
    • De ABS meldt hen dat dit een ongeldige keuze is. Het kind krijgt de dubbele naam met een deel van elke van hen in alfabetische volgorde. Indien de ouders willen, kiezen zij het deel van hun naam dat ze doorgeven
    • De ouders kiezen geen deel van hun naam om door te geven
    • Het kind krijgt de naam 'Da Silva Govaerts'

Let op: Kinderen geboren voor 1 januari 2017 kregen de naam van de vader bij afwezigheid van keuze.

In deze gevallen is er een mogelijkheid voor moeder of vader om tot 30 juni 2017 een verklaring naamsverandering af te leggen volgens de overgangsbepaling om het kind alsnog de dubbele naam te geven in alfabetische volgorde. (zie verder bij overgangsbepaling).

2. Artikel 335 §2 Burgerlijk wetboek:

Het kind wiens afstamming alleen van moederszijde vaststaat, draagt de naam van zijn moeder.
Het kind wiens afstamming alleen van vaderszijde vaststaat, draagt de naam van zijn vader.

3. Artikel 335 §3 Burgerlijk wetboek:

Indien de afstamming van vaderszijde komt vast te staan na de afstamming van moederszijde, blijft de naam van het kind onveranderd. Hetzelfde geldt indien de afstamming van moederszijde komt vast te staan na de afstamming van vaderszijde.
Evenwel kunnen de ouders samen, of kan een van hen indien de andere overleden is, in een door de ambtenaar van de burgerlijke stand opgemaakte akte verklaren dat het kind ofwel de naam van de persoon ten aanzien van wie de afstamming als tweede komt vast te staan zal dragen, ofwel één die samengesteld is uit hun twee namen, in de door hen gekozen volgorde met niet meer dan één naam voor elk van hen.
Deze verklaring wordt afgelegd binnen een termijn van één jaar te rekenen van de dag van de erkenning of van de dag waarop een beslissing die de afstamming van vaderszijde of van moederszijde vaststelt in kracht van gewijsde is gegaan, en voor de meerderjarigheid of de ontvoogding van het kind. De termijn van één jaar begint te lopen op de dag die volgt op de in artikel 319bis, tweede lid, bedoelde kennisgeving of betekening.
Bij wijziging van de afstamming van vaderszijde of van moederszijde tijdens de minderjarigheid van het kind als gevolg van een vordering tot betwisting van de afstamming op grond van de de artikelen 312, § 2, 318, §§ 5 en 6, of 330, §§ 3 en 4, neemt de rechter akte van de nieuwe naam van het kind die in voorkomend geval door de ouders is gekozen, met inachtneming van de in § 1 of artikel 335ter bedoelde regels.
Van de in het tweede lid bedoelde verklaring of van het beschikkend gedeelte van het in het vierde lid bedoelde vonnis wordt melding gemaakt op de kant van de akte van geboorte en van de andere akten betreffende het kind.

Indien de afstamming van de ene ouder komt vast te staan na de afstamming van de andere ouder verandert de naam van het kind niet.
De ouders kunnen echter na de vaststelling van de tweede afstammingsband een keuze maken door een verklaring naamsverandering af te leggen.

Dit kan:

  • in de erkenningsakte die wordt opgesteld
  • tot een jaar na de erkenningsakte of tot een jaar na de betekening van de erkenning aan de echtgenoot of echtgenote van de erkenner
  • in het vonnis dat de tweede afstammingsband vaststelt
  • tot een jaar na een vonnis dat de tweede afstammingsband vaststelt indien het vonnis geen keuze vermeldt

Let op: in alle bovenstaande gevallen kan de verklaring naamsverandering enkel voordat het kind meerjarig of ontvoogd is.

Voorbeelden:

  1. Geen verklaring naamsverandering in erkenningsakte
    • Moeder Jansen
    • Vader Peeters
    • Kind geboren op 7 januari 2016, enkel moederlijke afstamming.
    • Kind heet 'Jansen'
    • De vader erkent op 4 januari 2017.
    • De ouders leggen geen verklaring naamsverandering af.
    • Kind behoudt de naam 'Jansen'
    • De ouders kunnen een verklaring naamsverandering afleggen bij eender welke ABS tot:
      • tot een jaar na de erkenning
      • of indien de erkenner gehuwd is, tot een jaar na de betekening van de erkenning aan de echtgenote
  2. Verklaring naamsverandering in de erkenningsakte
    • Moeder Jansen
    • Vader Peeters
    • Kind geboren op 7 januari 2016, enkel moederlijke afstamming.
    • Kind heet 'Jansen'
    • De vader erkent op 4 januari 2017
    • De ouders leggen in de erkenningsakte een verklaring naamsverandering af en kiezen voor 'Jansen Peeters'
  3. Vermelding in het vonnis
    • Moeder Jansen
    • Vader Peeters
    • Kind geboren op 7 januari 2016, enkel moederlijke afstamming.
    • Kind heet 'Jansen'
    • Het vaderschap wordt gerechtelijk vastgesteld op 12 december 2016
    • De rechter neemt in het vonnis de keuze van de ouders op voor de naam 'Jansen Peeters'
  4. Geen vermelding in het vonnis
    • Moeder Jansen
    • Vader Peeters
    • Kind geboren op 7 januari 2016, enkel moederlijke afstamming.
    • Kind heet 'Jansen'
    • Het vaderschap wordt gerechtelijk vastgesteld op 12 december 2016
    • Het vonnis maakt geen melding van een nieuwe naam
    • De ouders kunnen een verklaring naamsverandering afleggen bij eender welke ABS tot een jaar na de datum van kracht van gewijsde van het vonnis

Artikel 335 §4 Burgerlijk wetboek:

Indien de afstamming van een kind wordt gewijzigd wanneer het de meerderjarige leeftijd heeft bereikt, wordt er zonder zijn instemming geen verandering aan zijn naam aangebracht.

Deze regel duidt enkel op de gevallen waar een meerderjarig kind door een gerechtelijke beslissing over de afstamming van naam zou veranderen.

Dit betekent niet dat de ouders een verklaring naamsverandering kunnen afleggen indien een meerjarig kind erkend wordt. Dat kan alleen als het kind nog niet meerderjarig of ontvoogd is.

Voorbeeld:

  • Een kind wordt geboren uit het huwelijk van de heer Peeters en mevrouw Jansen op 12 januari 1996
  • Het kind heeft de naam Peeters
  • Het vaderschap van de heer Peeters wordt betwist op 4 januari 2017 (datum kracht van gewijsde vonnis)
  • Een kind met alleen een moeder heeft de naam van zijn moeder - echter omdat het kind reeds meerderjarig is, kan je zijn naam niet veranderen zonder zijn instemming.
  • Vraag aan betrokkene zijn schriftelijk akkoord om zijn naam te wijzigen naar de naam van zijn moeder. Indien betrokken niet akkoord is, behoudt hij of zij de naam van de heer Peeters!

Artikel 335 bis Burgerlijk wetboek:

De overeenkomstig artikel 335, §§ 1 en 3, bepaalde naam geldt ook voor de andere kinderen wier afstamming later ten aanzien van dezelfde vader en moeder komt vast te staan.

De keuze van paragraaf 1 en 3 kan enkel gemaakt worden bij het eerste gemeenschappelijke kind. Alle volgende kinderen hebben dezelfde naam als de keuze gemaakt bij het eerste gemeenschappelijke kind.

Let op: de naam opgenomen bij het eerste gemeenschappelijke kind in geval van onenigheid geldt ook voor alle volgende kinderen.