Nieuwe regeling inzake de aanpassing van de geslachtsregistratie vanaf 1 oktober 2023

Vanaf 1 oktober 2023 treedt de nieuwe regeling voor de aanpassing van de registratie van het geslacht via de ambtenaar van de burgerlijke stand in werking. De wet voert een aantal aanpassingen aan de Transgenderwet van 10 juli 2017 door, die werden ingegeven door het arrest van het Grondwettelijk Hof van 19 juni 2019. Daarin werd gesteld dat de Transgenderwet op bepaalde punten ongrondwettig was.

Daarom voert de nieuwe regeling nu in dat de aanpassing van de registratie van het geslacht geen onherroepelijk karakter meer heeft en dus verschillende keren bij de ambtenaar van de burgerlijke stand kan gebeuren, zonder dat daar een rechterlijke procedure (voor een tweede aanpassing) aan te pas moet komen.

Er zal in de procedure geen tweede verklaring meer moeten ondertekend worden door de betrokkene dat deze er minstens drie maanden na de eerste verklaring nog steeds van overtuigd is dat het geslacht vermeld in de geboorteakte niet overeenstemt met de innerlijk beleefde genderidentiteit. Een tweede verschijning bij de ambtenaar van de burgerlijke stand minstens drie maanden na de verklaring (en uiterlijk zes maanden na de verklaring) is voldoende om de akte van de aanpassing van de registratie van het geslacht op te maken. Zoals voorheen moet je na de verklaring bij de eerste verschijning het parket aanschrijven.

Bijkomend zal er geen beperking meer zijn op de verandering van de voornaam: deze zal je onbeperkt kunnen wijzigen door je te beroepen op de Transgenderwet. De voornaamsverandering staat los van het opstarten van een procedure voor de aanpassing van de geslachtsregistratie en moet bovendien niet meer in overeenstemming zijn met de innerlijk beleefde genderidentiteit. Een niet-geslachts-conforme voornaam weigeren is dus niet meer mogelijk.

Op 2 oktober 2023 verscheen de Omzendbrief van 27 september 2023 over de aanpassing van de geslachtsregistratie, evenals het KB van van 27 september 2023 tot vaststelling van de informatiebrochure bedoeld in artikel 135/1, § 3, vijfde lid, van het oud Burgerlijk Wetboek. De Omzendbrief geeft verdere uitleg over de procedure van de aanpassing van de registratie van geslacht en de gevolgen hiervan op het vlak van de inhoud van de akten, de afstamming, het verkrijgen van uittreksels en afschriften, de raadpleging van akten in DABS, de internationaal privaatrechtelijke aspecten en de voornaamsverandering.

Burgerzaken Vlaanderen maakte een handig overzicht van de Omzendbrief met alle regels.

Voor burgers die aan het loket komen vanaf 1 oktober 2023 dienen de volgende modellen te worden gebruikt:
- verklaring bij eerste verschijning (vernieuwd!)
- desgevallend verklaring kinder- en jeugdpsychiater
- informatieblad met ontvangstbevestiging (vernieuwd!)
- officiële infobrochure (vernieuwd!)
- kennisgeving aan procureur
- verklaring op eer aanpassing voornaam of voornamen (vernieuwd!).

Denk na het opmaken van de akte van de aanpassing van de registratie van geslacht (dus bij de tweede verschijning) ook aan het aanpassen van het Rijksregister.