Brussel IIter lost Brussel IIbis af

Op 1 augustus 2022 treedt de nieuwe Verordening Brussel IIter in werking ofwel de Verordening (EU) 2019/1111 van de Raad van 25 juni 2019 betreffende de bevoegdheid, de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in huwelijkszaken en inzake de ouderlijke verantwoordelijkheid, en betreffende internationale kindontvoering (herschikking). Deze nieuwe verordening is slechts van toepassing op gerechtelijke procedures die zijn ingesteld, authentieke akten die zijn verleden of geregistreerd en gerechtelijke schikkingen die zijn goedgekeurd of getroffen in huwelijkszaken en in zaken betreffende de ouderlijke verantwoordelijkheid op of na 1 augustus 2022 (voordien blijft de BrusselIIbis Verordening van toepassing). Ze is van toepassing tussen alle lidstaten van de Europese Unie, behalve Denemarken.

In de Verordening Brussel II ter wordt bepaald welke gerechten van welke lidstaat bevoegd zijn om te beslissen in zaken betreffende de ouderlijke verantwoordelijkheid of huwelijkszaken met een internationaal element. Voorts wordt bepaald dat de in een lidstaat gegeven beslissing in de andere lidstaten wordt erkend zonder dat er daartoe speciale procedures vereist zijn. Alle beslissingen betreffende de ouderlijke verantwoordelijkheid die in een lidstaat zijn gegeven en aldaar uitvoerbaar zijn, zijn in de andere lidstaten uitvoerbaar zonder dat er een verklaring van uitvoerbaarheid (‘exequatur’) is vereist. Daarnaast vormt de Verordening een aanvulling op en een versterking van het Haags Verdrag van 1980 door de regels voor samenwerking tussen de lidstaten in het geval van ontvoering van kinderen door ouders te verduidelijken.

De Verordening is uiteraard rechtstreeks van toepassing in het Belgisch recht. Ze voorziet echter in een hele reeks nieuwe procedures die in het nationale recht moeten worden geregeld: welke rechtbank is bevoegd of hoe moet het verzoek worden ingediend? De Wet van 20 juli 2022 houdende tenuitvoerlegging van de Verordening voorziet hierin. Deze materie is op zich niet belangrijk voor de diensten burgerzaken.

Voor de ambtenaren van de burgerlijke stand is de Verordening vooral van belang voor de erkenning van echtscheidingen tot stand gekomen in een andere EU-lidstaat (behalve Denemarken). Voortaan bestaat er een aparte bijlage VIII voor buitengerechtelijke echtscheidingen bijvoorbeeld uit Frankrijk (via advocaten met registratie bij notaris), Italië (via advocaat of ambtenaar van de burgerlijke stand), Spanje (via notaris) of Roemenië (via ambtenaar van de burgerlijke stand of notaris).

Concreet:
- wordt er een echtscheiding voorgelegd daterend van voor 1 augustus 2022 uit een andere EU-lidstaat behalve Denemarken vraag je de voorlegging van de rechterlijke beslissing of de buitengerechtelijke echtscheiding (erkenbaar op basis van overweging 70 van de Verordening) én de bijlage 1 van de Brussel IIbis Verordening
- wordt er een echtscheiding voorgelegd daterend van na 1 augustus 2022 uit een andere EU-lidstaat behalve Denemarken vraag je de voorlegging van de
x rechterlijke beslissing én de bijlage II van de Brussel IIter Verordening
x of de buitengerechtelijke echtscheiding én de bijlage VIII van de Brussel IIter Verordening.